Termin płatności należności wydaje się być tematem prostym i oczywistym, niewartym aż całego artykułu. Pokażę Ci jednak, że z punktu widzenia ochrony ubezpieczeniowej prawidłowe rozumienie tego pojęcia i warunków z nim związanych ma duże znaczenie.
w skrócie
Termin płatności to ustalony przez strony umowy sprzedaży dzień / data/ określony moment w czasie, kiedy kontrahent powinien zapłacić należność. Jest on o tyle istotny, że wiele obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia musisz wykonać w odpowiednim czasie licząc właśnie od terminu płatności.
Przedłużenie okresu kredytu kupieckiego to zmiana - przesunięcie płatności na późniejszy termin ("przedłużenie" terminu płatności). Sprawdź w umowie, na jakich warunkach wolno Ci przedłużyć termin płatności i jak to wpływa na terminy wykonania obowiązków z polisy.
Okres kredytu kupieckiego to czas od wysyłki lub dostawy lub daty faktury do ustalonego na fakturze terminu płatności.
Maksymalny okres kredytu kupieckiego to maksymalny czas odroczenia terminu płatności ustalony w umowie ubezpieczenia. Zwróć uwagę od jakiej daty jest on liczony (wysyłki, dostawy czy wystawienia faktury). Ma to znaczenie, bo nie zawsze sposób ustalenia terminu płatności na fakturze jest taki sam jak sposób obliczania okresu kredytu kupieckiego w warunkach ubezpieczenia.
Z terminem płatności wiąże się bezpośrednio pojęcie okresu kredytu kupieckiego. W skrócie można powiedzieć, że okres kredytu kupieckiego to czas od dostarczenia towaru do terminu płatności.
Przyjrzyjmy się jednak jak te pojęcia definiują ubezpieczyciele i co z tego wynika.
Definicje
Definicje stosowane przez ubezpieczycieli odnoszą się zarówno do terminu płatności jak i okresu odroczenia płatności, te pojęcia są używane zamiennie, chociaż wydawałoby się, że termin to data, a okres to odcinek czasu.
Powoduje to niejednoznaczność stosowanych sformułowań, ale spróbuję wyłuskać z nich sedno.
termin płatności należności
Zobacz definicje z różnych OWU
- ustalony na fakturze termin, do którego należność powinna zostać zapłacona przez klienta
- dzień, w którym dłużnik zobowiązany jest zapłacić należności zgodnie z warunkami umowy sprzedaży
- ustalony między Ubezpieczającym a kontrahentem termin, w jakim kontrahent jest zobowiązany dokonać zapłaty należności
- w momencie powstania należności termin zapłaty przypada nie wcześniej niż następnego dnia po dostawie i termin zapłaty nie przekracza maksymalnego terminu płatności ustalonego w umowie ubezpieczenia lub limicie kredytowym, jeżeli limit kredytowy zawiera taki warunek
- uzgodniony pomiędzy ubezpieczającym a jego klientem okres odroczenia płatności za sprzedane towary lub wyświadczone usługi (termin spłaty kredytu kupieckiego). Termin płatności uzgodniony indywidualnie między ubezpieczającym a jego klientem może być krótszy, ale w żadnym wypadku nie może być dłuższy niż ostateczny termin spłaty wierzytelności.
Dwie ostatnie definicje odwołują się do maksymalnego terminu płatności i okresu odroczenia płatności czyli w zasadzie do tego co możemy określić jako
zwiń
okres kredytu kupieckiego / maksymalny okres odroczenia płatności
Pojęcie to jest różnie definiowane i pojawia się w różnym kontekście.
Zobacz definicje z różnych OWU
- długość kredytu kupieckiego liczona w dniach od daty wystawienia faktury
- ostateczny termin spłaty wierzytelności - uzgodniony między ubezpieczającym a ubezpieczycielem okres odroczenia płatności, w którym klient musi uiścić wierzytelność
- Ubezpieczenie obejmuje wyłącznie należności, których termin płatności nie przekracza 180 dni od dnia dokonania dostawy lub wykonania usługi. Ubezpieczający może przedłużać termin płatności pierwotnie ustalony z klientem łącznie nie więcej niż o 60 dni, jednakże termin płatności po jego przedłużeniu nie może przekraczać 180 dni. Jeżeli przedłużenie nastąpi po dniu ustania ochrony ubezpieczeniowej lub termin płatności należności zostanie przedłużony łącznie o więcej niż 60 dni, należność ta nie będzie objęta ochroną ubezpieczeniową. Zawarcie ugody lub zmiana warunków płatności wykraczająca poza tak ustalony lub zmieniony termin, wymaga zgody Ubezpieczyciela. Z ochrony ubezpieczeniowej wyłączone są należności, co do których Ubezpieczający z góry ustalił przy zawarciu umowy ze swoim klientem, dłuższe terminy płatności niż standardowe warunki płatności zapisane w warunkach szczegółowych, chyba, że ubezpieczyciel w decyzji kredytowej potwierdził ich objęcie ochroną ubezpieczeniową.
- maksymalny termin płatności – najdłuższy termin płatności, do którego ma zostać zapłacona należność, po dacie dostarczenia towaru lub wyświadczenia usługi
- Okres kredytu przyznany przez ubezpieczającego swoim dłużnikom nie może przekraczać maksymalnego okresu kredytu określonego w warunkach szczegółowych umowy ubezpieczenia.
- należności są ubezpieczone, jeśli termin ich płatności nie przypada po upływie maksymalnego okresu kredytu kupieckiego określonego w decyzji ustalającej limit kredytowy
- ochroną ubezpieczeniową objęte są należności, których zapłata jest realizowana w kredycie krótkoterminowym. Pod pojęciem kredytu krótkoterminowego rozumie się kredyt poniżej dwóch lat w przypadku sprzedaży eksportowej i poniżej jednego roku w przypadku sprzedaży krajowej.
zwiń
Dodatkowo dla umowy ubezpieczenia istotne jest określenie postępowania w przypadku zmian ustalonego na fakturze terminu płatności.
przedłużenie okresu kredytowania / zmiana (przedłużenie) terminu płatności
Zobacz definicje z różnych OWU
- przedłużony termin płatności - termin płatności obowiązujący po pisemnym przedłużeniu pierwotnego terminu płatności
- Ubezpieczający może wyrazić zgodę na jedno lub kilka przedłużeń okresu kredytu, z zastrzeżeniem, że łączna długość okresu kredytu nie przekroczy maksymalnego okresu kredytu określonego w Umowie. Ubezpieczający zobowiązany jest uzyskać pisemną zgodę ubezpieczyciela przed wyrażeniem zgody na zmianę terminu płatności w stosunku do ubezpieczonych należności: a) jeżeli zmieniony termin płatności przekracza maksymalny okres kredytu, b) w przypadku klienta, wobec którego Oddział anulował limit kredytowy, c) w przypadku klienta, odnośnie którego Ubezpieczający dokonał zgłoszenia przeterminowanych należności lub zobowiązany jest takiego zgłoszenia dokonać.
- ochrona wygasa przez przedłużenie terminu wymagalności należności bez uprzedniej pisemnej zgody Ubezpieczyciela, w przypadku gdy przedłużony termin wymagalności będzie dłuższy niż maksymalny termin płatności, uzgodniony w umowie ubezpieczenia lub limicie kredytowym. Przedłużenie terminu płatności nie wpływa na początek biegu terminu zgłoszenia przeterminowania.
- Ubezpieczający, bez wcześniejszej zgody ubezpieczyciela, może pisemnie przedłużyć termin płatności każdej należności, o ile całkowity okres kredytu kupieckiego, udzielonego kontrahentowi po przedłużeniu nie przekracza okresu kredytu kupieckiego określonego w decyzji ustalającej limit kredytowy. Jednakże ubezpieczający bez wcześniejszej zgody ubezpieczyciela nie może przedłużyć terminu płatności należności przysługujących od kontrahenta, którego niewypłacalność prawnie stwierdzono, lub który już pozostaje w opóźnieniu w zapłacie jakiejkolwiek należności na rzecz ubezpieczającego, dłuższym niż 30 dni.
zwiń
Uporządkuję
Dla spójności tego artykułu będę posługiwała się następującymi definicjami:
termin płatności to ustalony przez strony umowy sprzedaży dzień / data/ określony moment w czasie, kiedy kontrahent powinien zapłacić należność
okres kredytu kupieckiego to czas od wysyłki lub dostawy lub daty faktury do ustalonego na fakturze terminu płatności
przedłużenie okresu kredytu kupieckiego to zmiana - przesunięcie terminu płatności na późniejszy ("przedłużenie" terminu płatności)
maksymalny okres kredytu kupieckiego to maksymalny czas odroczenia terminu płatności ustalony w umowie ubezpieczenia
Omówię te pojęcia i zwrócę uwagę na istotne elementy.
Termin płatności należności
ustalasz z kontrahentem w dowolny sposób. Ważne, żeby to było jednoznaczne dla obu stron. Nie ma znaczenia, czy zapiszesz na fakturze konkretną datę, kiedy płatność ma nastąpić, czy podasz ilość dni od wysyłki, dostawy czy jeszcze innego zdarzenia, które można jednoznacznie ustalić w czasie. Ważne, żeby w konsekwencji dało się ustalić konkretną datę płatności.
Po zrealizowaniu dostawy może się zdarzyć, że Twój kontrahent poprosi Cię o przedłużenie terminu płatności (przeczytaj osobny artykuł na ten temat). Możesz to zrobić, ale pod pewnymi warunkami - sprawdź jakie one są w Twojej umowie ubezpieczenia. Może to być warunek, że należność jest jeszcze niewymagalna, albo przeterminowana nie więcej niż 30 dni, może to być obowiązek wystąpienia o zgodę do ubezpieczyciela.
Przedłużając termin płatności pamiętaj o granicy jaką wyznacza maksymalny okres kredytu kupieckiego ustalony w umowie i w decyzji limitowej. Piszę o tym nieco dalej. Sprawdź też, czy nie masz w umowie określonej maksymalnej liczby dni, o jaką możesz przedłużyć okres kredytowania swojego kontrahenta.
Od tak ustalonego lub zmienionego terminu płatności liczą się inne terminy wykonania pewnych obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia, jak i pewnych zdarzeń. Mogą to być obowiązki informacyjne o zwiększeniu się ryzyka, termin na zlecenie windykacji, może data powstania szkody, czy kolejność zaliczania spłat zadłużenia.
Musisz pamiętać, po pierwsze o tym, że te terminy biegną od faktycznego terminu płatności ustalonego między Tobą a Twoim klientem, a po drugie, że umowa może przewidywać, że termin na wykonanie jakiegoś obowiązku biegnie od pierwotnego, a nie od zmienionego po dostawie terminu płatności.
W umowie ubezpieczenia zazwyczaj jest ustalony
Maksymalny okres kredytu kupieckiego
Ubezpieczenia krótkoterminowe to takie, gdzie okres kredytu kupieckiego nie przekracza 2 lat. Ochronę należności eksportowych płatnych w terminie aż do 2 lat oferuje KUKE. Zazwyczaj jednak maksymalnie wynosi on 1 rok, 180 dni, częściej 120 lub 90 dni. Może być ustalony w ogólnych warunkach ubezpieczenia, a może być określony w warunkach szczegółowych na podstawie danych z wniosku o ubezpieczenie klienta.
Maksymalny okres kredytu kupieckiego stanowi dopuszczalny najdłuższy okres odroczenia płatności jaki może być objęty ochroną ubezpieczeniową. Jeśli w kontrakcie ustalisz dłuższy termin to może się zdarzyć, że ubezpieczyciel odmówi objęcia należności ochroną.
Dodatkowo decyzje limitowe mogą określać maksymalny okres kredytu kupieckiego dla danego kontrahenta. Może on być równy, dłuższy lub krótszy niż ten ustalony dla umowy.
Od jakiego momentu liczony jest okres kredytu kupieckiego
przez ubezpieczyciela? Czy od daty wysyłki, dostawy czy faktury, a może jeszcze inaczej? Ważne, żeby w umowie było to jednoznacznie określone. Jeśli nie jest - dopytaj ubezpieczyciela. Już wyjaśniam, dlaczego jest to tak istotne. Zobacz na przykładzie.
Towar wysyłasz z zakładu samochodem do portu, a potem statkiem do odbiorcy. Baza dostawy C&F. Transport trwa 20 dni. Na fakturze masz ustalony termin płatności na 60 dni od daty dostawy do portu odbiorcy. Towar został dostarczony, ale klient prosi o przedłużenie terminu płatności do 90 dni. Zgadzasz się na to, ustalenia potwierdzacie na piśmie.
W umowie ubezpieczenia masz ustalony limit kredytowy dla tego kontrahenta z maksymalnym okresem kredytu kupieckiego 120 dni, ale liczonym od daty faktury, a nie od daty dostawy. Fakturę wystawiłeś w momencie załadowania samochodu w zakładzie. Czyli przedłużenie terminu płatności do 90 dni od daty dostawy spowodowało, że licząc od daty wystawienia faktury wyniosło aż 110 dni. Spełniasz warunek umowy ubezpieczenia, należności nadal są objęte ochroną. Ale na kolejne przedłużenie o 30 dni już nie możesz się zgodzić, bo 120 dni od daty dostawy to w tym przypadku aż 140 dni od daty wystawienia faktury. Jeśli jednak przedłużysz kolejny raz termin - tracisz ochronę ubezpieczeniową dla tych należności.
Czyli ustalając termin płatności musisz mieć świadomość, porównać i ocenić jak ustalony w umowie sprzedaży okres kredytu kupieckiego będzie weryfikowany przez ubezpieczyciela.
sprawdź, co rozumiem pod pojęciem
Kredyt kupiecki to po prostu sprzedaż z odroczonym terminem płatności. Mamy z nim do czynienia w sytuacji, gdy dostawca/sprzedający wydaje towar, a płatność za towar następuje dopiero po jego wydaniu. Polecam artykuły o kredycie kupieckim.
Należność to wartość towaru / usługi wynikająca z faktury. Należność w kredycie kupieckim powstaje po spełnieniu świadczenia przez sprzedającego (dostawie towaru lub zrealizowaniu usługi i potwierdzeniu tego faktu wystawioną fakturą. Oczywiście jeśli w kontrakcie ustalona jest przedpłata jako forma płatności to należność powstaje przed dostawą towaru, ale zawsze wynika ona z faktury (w tym przypadku proforma). Gdy będę omawiać poszczególne produkty ubezpieczeniowe to może się zdarzyć, że definicja należności będzie jeszcze inna - wtedy zwrócę Ci na to uwagę.
Limit kredytowy w odniesieniu do kredytu kupieckiego oznacza maksymalne dopuszczalne saldo należności. Jeśli przedsiębiorca ustala dla swojego kontrahenta limit kredytowy np. 500.000 zł oznacza to, że realizuje dostawy do momentu, aż saldo należności osiągnie kwotę maksymalnie 500.000 zł. Nie powinien wysłać towaru na kwotę, która spowodowałaby przekroczenie tego limitu. Po to, żeby zrealizować kolejną dostawę kontrahent musi spłacić część należności tak, aby saldo odpowiednio obniżyło się. Analogicznie działa limit kredytowy ustalany przez ubezpieczyciela. O limicie kredytowym napisałam w artykule Jaki jest limit wypłaty odszkodowania oraz wspomniałam w artykule Umowa ubezpieczenia należności - strony, elementy, zasady zawarcia.
To czas od wysyłki lub dostawy lub daty faktury do ustalonego na fakturze terminu płatności.
