Ryzyko handlowe to podstawowe ryzyko, przed którym zabezpieczają ubezpieczenia kredytu kupieckiego.
Jak pisałam w poprzednim artykule ryzyko handlowe to ryzyko związane z kontrahentem, z jego sytuacją finansową, jego zwyczajami płatniczymi i uczciwością w wypełnianiu zobowiązań wynikających z umowy sprzedaży. Jakie dokładnie zdarzenia określane są jako ryzyko handlowe? Jakie są różnice między definicjami ubezpieczycieli i jakie są konsekwencje tych różnic dla Ciebie jako Ubezpieczającego?
w skrócie
Ryzyko handlowe to:
- niewypłacalność prawnie stwierdzona czyli niewypłacalność lub zagrożenie niewypłacalnością zgodnie z prawem upadłościowym lub restrukturyzacyjnym. Zwróć uwagę, czy definicja niewypłacalności jest dostosowana do zmian w prawie z 2016 roku.
- opóźnienie w płatności czyli sytuacja, w której odbiorca nie zapłacił za dostarczony towar lub zrealizowaną usługę, a opóźnienie wyniosło określoną ilość dni. O tym jak jest liczone to opóźnienie przeczytasz TUTAJ.
Na ryzyko handlowe składają się dwa podstawowe zdarzenia:
- niewypłacalność prawnie stwierdzona
- znaczne opóźnienie w płatności
Prawnie stwierdzona niewypłacalność
zazwyczaj jest definiowana zgodnie z prawem upadłościowym i naprawczym (sprzed zmian w 2016 roku).
Zobacz definicje z różnych OWU
Prawnie stwierdzona niewypłacalność dłużnika obejmuje sytuacje, w których:
1) ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika,
2) oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika ponieważ:
a) majątek dłużnika nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego,
b) majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
3) dłużnik zawarł z wierzycielami układ w ramach prowadzonego postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu pod warunkiem przystąpienia Ubezpieczającego do postępowania i zgłoszenia swoich wierzytelności jako objętych układem w tym postępowaniu,
4) postępowanie egzekucyjne w stosunku do wszystkich składników majątku dłużnika wszczęte na wniosek Ubezpieczającego przeciwko dłużnikowi nie doprowadziło do pełnego zaspokojenia jego należności wskutek braku majątku dłużnika,
5) w odniesieniu do należności w obrocie z zagranicą zaistniały okoliczności, które w kraju dłużnika odpowiadają wymienionym powyżej w pkt 1) - 4) wypadkom ubezpieczeniowym.
lub
Postanowienie o ogłoszeniu upadłości Klienta:
a) z możliwością zawarcia układu,
b) obejmujące likwidację majątku upadłego Klienta,
c) oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości Klienta, jeżeli majątek niewypłacalnego Klienta nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
d) oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości Klienta w razie stwierdzenia, że majątek Klienta obciążony jest hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, przez właściwy sąd upadłościowy w myśl przepisów ustawy prawo upadłościowe i naprawcze regulujących postępowanie upadłościowe i naprawcze lub analogiczne uregulowania w prawie innego kraju, w którym Klient ma siedzibę, któremu porządek prawny przyznaje te same lub podobne skutki, jak postanowienie o ogłoszeniu upadłości w prawie polskim.
lub
Prawnie stwierdzona niewypłacalność dłużnika, gdy:
a) ogłoszono likwidację lub upadłość dłużnika lub oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości z powodu braku majątku dłużnika,
b) dłużnik zawiesił wypłaty i zwrócił się do wszystkich lub do większości wierzycieli o zawarcie układu, a następnie przeprowadził w drodze sądowej lub pozasądowej postępowanie układowe,
c) postępowanie egzekucyjne wszczęte na wniosek Ubezpieczającego nie doprowadziło do pełnego zaspokojenia jego roszczenia wskutek braku majątku dłużnika,
lub
Niewypłacalność prawnie potwierdzona następuje, gdy:
a) właściwy sąd prawomocnie:
– orzekł o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, lub
– orzekł o upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego albo
– oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości, ponieważ majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania, lub
– oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości w przypadku stwierdzenia, że majątek dłużnika jest ob- ciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania.
b) właściwy organ egzekucyjny wydał postanowienie o umorzeniu postępowania w związku z brakiem możliwości zaspokojenia w całości roszczeń dochodzonych przez Ubezpieczającego, lub
c) w odniesieniu do należności w obrocie z zagranicą zaistniały okoliczności, które w kraju dłużnika odpowiadają wymienionym powyżej wypadkom ubezpieczeniowym przewidzianym w prawie polskim.
zwiń
Natomiast w związku z wejściem nowych ustaw prawo upadłościowe i prawo restrukturyzacyjne, część z powyższych definicji prawnie stwierdzonej niewypłacalności powinna być zmieniona. Piszę o tym TUTAJ. Wydaje się, że najprecyzyjniejszą i wzbudzającą najmniej wątpliwości definicją powinna być po prostu "prawnie stwierdzona niewypłacalność". Tak czy siak chodzi o potwierdzenie przez sąd niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością. I ten moment jest zdarzeniem ubezpieczeniowym.
Opóźnienie w płatności
to drugie zdarzenie określane jako ryzyko handlowe. Nazywane jest ono również zwłoką w płatności czy przewlekłą zwłoką, a również niewypłacalnością faktycznie stwierdzoną.
Zobacz definicje z różnych OWU
O ile umowa ubezpieczenia nie stanowi inaczej, przewlekła zwłoka dłużnika oznacza opóźnienie w zapłacie za wydany przez Ubezpieczającego towar wynoszące co najmniej 180 dni od upływu określonego w fakturze terminu zapłaty.
lub
Zwłoka – zwłoka w wypełnianiu zobowiązań płatniczych przez dłużnika, gdy dłużnik nie zapłacił całości lub części należności w ciągu 120 dni, licząc od daty otrzymania przez Ubezpieczyciela wniosku Ubezpieczającego o interwencję.
lub
Niewypłacalność faktycznie stwierdzona następuje wtedy, gdy ubezpieczone należności nie zostały zapłacone w całości lub w części. Okres braku płatności wymagany do stwierdzenia faktycznej niewypłacalności jest liczony od dnia zlecenia windykacji wskazanej spółce windykacyjnej i wynosi:
a) 90 dni w przypadku klientów z siedzibą w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, Andorze, Australii, Islandii, Japonii, Kanadzie, Lichtensteinie, Monako, Nowej Zelandii, Norwegii, Szwajcarii i USA,
b) 210 dni w przypadku klientów z siedzibą w innych krajach.
zwiń
Prawnicy zapewne zwróciliby uwagę, że opóźnienie a zwłoka to co innego, bo zwłoka musi być zawiniona, a opóźnienie nie. Z kolei faktyczne stwierdzenie niewypłacalności jest jednak decyzją ubezpieczyciela. Ale praktycznie wszystkie te określenia oznaczają to samo - kontrahent nie zapłacił w terminie ustalonym w kontrakcie, a opóźnienie płatności przekroczyło ilość dni określoną w umowie ubezpieczenia. Dzień, w którym nastąpiło przekroczenie tego wskazanego terminu to data powstania szkody.
Jak widać z powyższych definicji opóźnienia w płatności, data powstania szkody jest różna w różnych umowach. I nie dotyczy to tylko ilości dni - 210 / 180 / 120 / 90, ale również tego, od czego ta ilość dni jest liczona. O tym będzie kolejny artykuł, bo temat jest dość obszerny.
Dobra wiadomość
jest taka, że jeśli Twój kontrahent upadł, ale sprawy sądowe się przeciągają, to szkoda powstaje wtedy, gdy nastąpi zdarzenie określane jako opóźnienie w płatności. Czyli to zdarzenie, które nastąpi pierwsze jest uwzględnione przy ustalaniu daty szkody.
sprawdź, co rozumiem pod pojęciem
