Rola kontrahenta w umowie ubezpieczenia

with Brak komentarzy
Jak  kontrahent jest definiowany w umowie ubezpieczenia? Jak kontrahent jest sprawdzany przez ubezpieczyciela? Czy musi wiedzieć, że jest oceniany? Skąd wziąć informacje o nim, o jego sytuacji finansowej?

 

w skrócie

 

Kontrahent nie jest stroną umowy ubezpieczenia, ale bez niego polisa nie miałaby sensu. Kontrahent to przedsiębiorca kupujący towar lub usługę na podstawie zawartej z Twoją firmą umowy kupna-sprzedaży, na warunkach kredytu kupieckiego, zobowiązany do zapłaty. Kontrahentów można podzielić na krajowych i zagranicznych. Z ochrony ubezpieczeniowej standardowo wyłączeni są kontrahenci powiązani i tacy, których upadłości nie można ogłosić - choć są wyjątki od tych zasad.

 

Kontrahent jest oceniany przez ubezpieczyciela na podstawie danych, które mu przekazujesz we wniosku o ubezpieczenie. Zasadniczo żadne inne dokumenty nie są mu potrzebne do oceny kontrahenta.

 

O tym, że ubezpieczasz należności od danego kontrahenta on nie musi wiedzieć.

 

Pamiętaj, żeby sprawdzić wszystkie dane na decyzji o przyznaniu limitu, którą otrzymasz od ubezpieczyciela.

 

 

Jak już wyjaśniałam przy okazji omawiania umowy ubezpieczenia kontrahent nie jest jej stroną, ale bez niego ubezpieczenie nie miałoby sensu.  To jemu udzielasz kredytu kupieckiego, to na niego wystawiasz fakturę i to on Ci zapłaci (lub nie) należność.

 

Kontrahent - definicje

 

Ten, któremu sprzedajesz na kredyt jest różnie nazywany przez ubezpieczycieli - kontrahent, dłużnik, klient, partner handlowy.

Zobacz definicje z różnych OWU

    • dłużnik - kontrahent zagraniczny lub krajowy,
    • dłużnik - przedsiębiorca mający siedzibę w kraju wskazanym w umowie ubezpieczenia, którego upadłość może zostać ogłoszona zgodnie z przepisami obowiązującymi w kraju jego głównej siedziby (państwo dłużnika), kupujący od Ubezpieczającego towary i/lub na rzecz którego Ubezpieczający świadczy usługi, zobowiązany do zapłaty za nie na warunkach kredytu kupieckiego,
    • kontrahent - przedsiębiorca kupujący od ubezpieczającego towary lub usługi zobowiązany do zapłaty, zarejestrowany w jednym z krajów wymienionych w załączniku do umowy ubezpieczenia
    • klient (odbiorca) - partner handlowy (także importer) Ubezpieczającego, któremu sprzedaje on i/lub sprzedawać będzie zgodnie z umową towary lub świadczy i/lub świadczyć będzie usługi, 
    • klient - przedsiębiorca, osoba prawna lub fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która zawarła z Ubezpieczającym umowę handlową, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, od której przysługują ubezpieczającemu należności objęte ważnym limitem kredytowym,
    • klient - przedsiębiorca nabywający towary lub usługi od ubezpieczającego zobowiązany umownie do zapłaty należności powstałych z tytułu sprzedaży lub dostawy towarów lub usług

    zwiń

     

    Czyli porządkując

     

    Zasadniczo wszyscy ubezpieczyciele wprost lub nieco mniej wprost definiują kontrahenta w następujący sposób:

     

    przedsiębiorca

     

    • kontrahent w ubezpieczeniach należności jest przedsiębiorcą, może być osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, ale pod warunkiem, że należności są związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Ubezpieczenie należności dotyczy transakcji handlowych między przedsiębiorcami (B2B). Zazwyczaj ubezpieczenie wyłącza również rolników indywidualnych.

     

    kupujący 

     

    • czyli ten, który kupuje towary / usługi od ubezpieczającego (od Ciebie) lub zamierza je kupować (jeśli mówimy o etapie oceny ryzyka i ustalania warunków współpracy).

     

    na podstawie zawartej umowy sprzedaży 

     

    • strony transakcji są związane umową handlową, kontraktem eksportowym lub umową kupna-sprzedaży, która określa ich prawa i obowiązki i zawiera wszystkie istotne elementy. Zazwyczaj akceptowana jest również forma wielodokumentowa czyli np. oferta + zamówienie lub zamówienie + potwierdzenie zamówienia. Istotne jest, żeby dokumenty potwierdzały uzgodnione dwustronnie warunki. Może to być ostatecznie tylko  faktura, pod warunkiem, że zawiera wszystkie elementy wymagane dla umowy i jest podpisana przez obie strony.

     

    na warunkach kredytu kupieckiego 

     

    • ubezpieczenie dotyczy należności płatnych w kredycie kupieckim, a nie przedpłat czy akredytyw.

     

    zobowiązany do zapłaty 

     

    • czyli ten, na którego jest wystawiona faktura. To nie musi być ten sam podmiot, który jest odbiorcą towaru. Towar może być wysyłany do innej firmy niż ta, która ma za niego zapłacić. Trzeba na to zwracać uwagę, gdyż ryzyko nieotrzymania płatności dotyczy płatnika. To na niego powinien być wystawiony limit kredytowy i to od niego będzie należność windykowana, bez względu na to gdzie, zgodnie z zawartym między Tobą (ubezpieczającym) a kontrahentem (płatnikiem) kontraktem towar ma być dostarczony.

     

    Niektórzy ubezpieczyciele określają kraje kontrahenta wskazując je w umowie lub definiując ogólnie "krajowy / zagraniczny". Większość ogranicza również kontrahentów do tych, których upadłość może być ogłoszona czyli wyłącza z ochrony tych, których upadłość nie może być ogłoszona - instytucje państwowe, podmioty publiczno-prawne. Dodatkowo z ochrony ubezpieczeniowej są standardowo wyłączeni kontrahenci powiązani z ubezpieczającym. Jeśli więc sprzedajesz towar do firmy swojej żony, to nie możesz należności od niej ubezpieczyć, bo ubezpieczyciel zakłada, że masz wpływ na to czy ona zapłaci czy nie. Szczegółowo wyłączeniami zajmę się w jednym z kolejnych artykułów.

     

    Ocena kontrahentów

     

    Na jakiej podstawie i jak przebiega ocena kontrahentów przez ubezpieczyciela? Jest to duży temat, którym zajmę się innym razem. Teraz tylko zasygnalizuję, jaka jest Twoja rola w tym procesie.

     

    Chcąc zabezpieczyć należności od swoich kontrahentów musisz podać podstawowe informacje o nich. Czyli najczęściej wypełnić wniosek podając nazwę, dane rejestrowe, dane adresowe, informacje o dotychczasowej i planowanej współpracy z kontrahentem oraz wnioskowaną wysokość limitu kredytowego. Na podstawie tych informacji ubezpieczyciel zidentyfikuje firmę, znajdzie potrzebne informacje, niezbędne dane i dokumenty finansowe oraz dokona oceny ryzyka. Jej efektem będzie przyznanie limitu kredytowego, który może być taki jak wnioskowałeś, ale może być też niższy, jeśli sytuacja finansowa Twojego partnera biznesowego nie jest tak dobra, żeby "udźwignąć" sugerowany przez Ciebie limit.

     

    Na tym etapie mogą wystąpić następujące problemy.

     

    Nie masz wszystkich danych swojego kontrahenta 

     

    • Możesz nie wypełnić wszystkich wymaganych pól we wniosku. Ale może się okazać, że np. pod wskazanym adresem jest kilka firm o podobnych nazwach, więc bez numeru rejestrowego się nie obejdzie - musisz go uzyskać od swojego kontrahenta.

     

    Nie masz dostępu do dokumentów finansowych kontrahenta

     

    • Dane finansowe Twojego kontrahenta zdobywa samodzielnie ubezpieczyciel wykorzystując do tego własne bazy danych, dostępne rejestry i dane firm, zamawiając raporty z wywiadowni. Twoją rolą jest tylko prawidłowe wypełnienie wniosku, tak żeby ubezpieczyciel mógł jednoznacznie zidentyfikować firmę.

     

    • Oczywiście jeśli masz taką możliwość, bo np. otrzymałeś dokumenty od kontrahenta to możesz je wraz z wnioskiem przesłać. Zawsze to ułatwi, a może i przyspieszy ocenę ryzyka.

     

    Nie chcesz, żeby Twój kontrahent wiedział, że zabezpieczasz należności od niego 

     

    • Możesz zaznaczyć we wniosku, że nie chcesz, żeby ubezpieczyciel kontaktował się z Twoim kontrahentem. Obawiasz się reakcji kontrahenta na "sprawdzanie go"?  Nie chcesz, żeby kontrahent posądził Cię o brak zaufania na początku, a tym bardziej po latach współpracy?

     

    • Zazwyczaj dane finansowe firm są publikowane w dostępnych bazach danych, są przechowywane w bazach ubezpieczycieli, wywiadowni handlowych, są możliwe do zdobycia bez konieczności zwracania się do kontrahenta. Ale zdarza się, że są już nieaktualne, że nie są publikowane, ani dostępne. Wtedy ubezpieczyciel stara się dotrzeć bezpośrednio do źródła, czyli do firmy Twojego kontrahenta. Jeśli mu tego zabronisz - otrzymasz odmowę przyznania limitu z powodu braku danych do oceny ryzyka. Wtedy Twój partner handlowy chyba bardziej się zdenerwuje, niż gdyby dowiedział się, że zabezpieczasz transakcje z nim.

     

    • Sprawdzanie kontrahenta i zabezpieczanie się przed ryzykiem powinno być rutynową i jak najbardziej oczywistą czynnością w biznesie. Kontrahenci to rozumieją i chętnie udzielają informacji, pokazują dane. Jeśli jednak nie są tak otwarci, może to wróżyć kłopoty na etapie zapłaty za towar.

     

    Informacja otrzymana od ubezpieczyciela dotyczy jakiejś innej firmy

     

    • Może się okazać, że wskazana przez Ciebie we wniosku firma o podanym numerze rejestrowym faktycznie ma inny adres lub inną nazwę. Koniecznie sprawdź wszystkie dane podane na decyzji limitowej i zweryfikuj je kontaktując się ze swoim kontrahentem.

     

    • Jeśli to przeoczysz, może się okazać, że należności masz nieubezpieczone, bo limit jest wystawiony na inną firmę.

     

     
    sprawdź, co rozumiem pod pojęciem

     

    Kredyt kupiecki to po prostu sprzedaż z odroczonym terminem płatności. Mamy z nim do czynienia w sytuacji, gdy dostawca/sprzedający wydaje towar, a płatność za towar następuje dopiero po jego wydaniu. O kredycie kupieckim pisałam TUTAJ.
    Należność to wartość towaru / usługi wynikająca z faktury. Należność w kredycie kupieckim powstaje po spełnieniu świadczenia przez sprzedającego (dostawie towaru lub zrealizowaniu usługi i potwierdzeniu tego faktu wystawioną fakturą. Oczywiście jeśli w kontrakcie ustalona jest przedpłata jako forma płatności to należność powstaje przed dostawą towaru, ale zawsze wynika ona z faktury (w tym przypadku proforma). Gdy będę omawiać poszczególne produkty ubezpieczeniowe to może się zdarzyć, że definicja należności będzie jeszcze inna - wtedy zwrócę Ci na to uwagę. 
    Limit kredytowy w odniesieniu do kredytu kupieckiego oznacza maksymalne dopuszczalne saldo należności. Jeśli przedsiębiorca ustala dla swojego kontrahenta limit kredytowy np. 500.000 zł oznacza to, że realizuje dostawy do momentu, aż saldo należności osiągnie kwotę maksymalnie 500.000 zł. Nie powinien wysłać towaru na kwotę, która spowodowałaby przekroczenie tego limitu. Po to, żeby zrealizować kolejną dostawę kontrahent musi spłacić część należności tak, aby saldo odpowiednio obniżyło się. Analogicznie działa limit kredytowy ustalany przez ubezpieczyciela. O limicie kredytowym przeczytasz TUTAJ.
    Stosuję zamiennie pojęcia kontrahent, dłużnik, czasem płatnik lub kupujący. Jest to ta strona umowy sprzedaży, która zobowiązana jest do zapłaty należności. Najczęściej jest to również odbiorca towaru / usługi. O kontrahencie przeczytasz jeszcze w artykule Jakie wypadki obejmuje ryzyko handlowe - definicje, bo właśnie kontrahenta dotyczy ryzyko handlowe. Zobacz też, jak zabezpieczyć się przed sporem z kontrahentem Spór z kontrahentem a ubezpieczenie należności oraz jakie rekomenduję Sposoby na nierzetelnych płatników

    .

     

    Skorzystaj i podziel się z innym przedsiębiorcą:

    poradnik „Jak wybrać ubezpieczenie należności?”