Omawiając ryzyko handlowe zwróciłam uwagę na różnice w określaniu przez ubezpieczycieli daty powstania szkody w przypadku opóźnienia w płatności.
Teraz szczegółowo omówię ten temat i wskażę, na jakie warunki należy zwrócić uwagę i jakie są konsekwencje poszczególnych zapisów umowy ubezpieczenia. Każdy sposób określenia daty szkody dla opóźnienia w płatności omówię osobno.
w skrócie
Szkoda dla opóźnienia w płatności nie powstaje od razu jak tylko nie otrzymasz w terminie zapłaty od kontrahenta. Data szkody może być ustalana w różny sposób. Na przykład (ilości dni też przykładowe):
- 180 dni od terminu płatności danej należności. Wtedy dla każdej faktury danego kontrahenta ta data jest inna. Najczęściej składasz jeden wniosek o windykację, ale roszczenie odszkodowawcze już musi być udokumentowane dla każdej faktury osobno i odszkodowanie jest wypłacane dla każdej faktury osobno
- 120 dni od daty złożenia wniosku o windykację. Wszystkie faktury zgłaszasz w jednym wniosku, Szkoda dla wszystkich faktur powstaje tego samego dnia, Odszkodowanie est wypłacane razem. W tym sposobie wyliczania daty szkody bardzo istotny jest termin na złożenie wniosku o windykację.
- 180 dni od uznania przez ubezpieczyciela, że nastąpiła faktyczna niewypłacalność. Nie jest to precyzyjnie określona data szkody.
Data szkody
Jak więc jest wyliczana data szkody dla opóźnienia w płatności?
Sposób 1 - X dni od daty płatności
Załóżmy, że jest to 180 dni liczone od daty płatności ustalonej na fakturze. Jest to najprostszy sposób ustalania daty szkody dla danej należności. Ubezpieczyciel wyliczy dokładną datę, kiedy miała nastąpić płatność na podstawie wystawionej przez Ciebie faktury i do niej doda 180 dni.
Taka metoda pozwala łatwo wyliczyć datę szkody, natomiast jest dość uciążliwa w przypadku, gdy dla danego kontrahenta wystawiłeś kilka lub kilkanaście czy więcej faktur, a dla każdej z nich data płatności wypadała w innym dniu. Wtedy szkoda dla każdej z faktur powstanie w innym terminie.
Najprawdopodobniej wniosek o windykację tych należności złożysz raz, podając wszystkie wystawione i niezapłacone faktury. Natomiast już roszczenie odszkodowawcze będziesz musiał złożyć dla każdej faktury osobno. Do każdego roszczenia będziesz musiał dołączyć osobne dokumenty. A odszkodowanie dostaniesz w tylu częściach ile było faktur. Jest to uciążliwe i dla Ciebie i dla ubezpieczyciela.
Sposób 2 - X dni od zlecenia windykacji
Określone jest to w umowie np. tak: 120 dni od dnia otrzymania przez ubezpieczyciela wniosku o interwencję. Wydawałoby się, że jest to termin krótszy niż w poprzednim przykładzie. Ale w tym przypadku trzeba się jeszcze upewnić, kiedy należy złożyć wniosek o interwencję. Termin złożenia wniosku o interwencję może być określony w poniższy sposób.
- Nie później niż 60 dnia od daty płatności ustalonej na fakturze. To oznacza, że możesz go złożyć natychmiast pierwszego dnia opóźnienia. (Wtedy szkoda dla danej należności powstanie najwcześniej 120 dnia od daty płatności tej należności) lub dopiero 60 dnia (wtedy szkoda powstanie 180 dnia),
lub
- Po upływie 30 dni nie później jednak niż 60 dnia licząc od terminu płatności przewidzianego w kontrakcie. To oznacza, że data szkody to najwcześniej 160, a najpóźniej 180 dzień dla danej należności.
To co jest korzystne w takiej metodzie określania daty szkody to to, że szkoda powstaje dla wszystkich faktur wskazanych w zleceniu windykacji w jednym terminie.
Czyli na przykładzie wygląda to tak:
Zobacz przykład
- masz 10 faktur z terminami płatności 90 dni,
- faktura wymagalna najwcześniej jest przeterminowana 30 dni,
- ostatnia faktura jeszcze nie jest wymagalna, do terminu płatności zostało 80 dni,
- składasz zlecenie windykacji 30 dnia przeterminowania pierwszej faktury, w zleceniu wskazujesz wszystkie wystawione i niezapłacone faktury (10),
- szkoda powstanie dla wszystkich faktur 150 dnia przeterminowania najstarszej faktury (tej z najwcześniejszym terminem płatności), czyli dla ostatniej faktury (tej z najpóźniejszym terminem płatności) będzie to przeterminowanie 40 dni
- roszczenie odszkodowawcze składasz jedno na wszystkie faktury, dokumentację dotyczącą tych faktur i kontraktu/zamówienia, na podstawie którego te faktury zostały wystawione też składasz jeden raz,
- szkoda jest wyliczana łącznie ze wszystkich faktur i odszkodowanie wypłacane łącznie za wszystkie należności danego kontrahenta.
zwiń
Jest jeszcze jedna istotna sprawa przy takim ustalaniu daty szkody.
Czasem ubezpieczyciel uzależnia ochronę danej należności od złożenia zlecenia windykacji firmie windykacyjnej, co wiąże się z ponoszeniem przez Ciebie dodatkowych kosztów. Zwróć uwagę, że w takiej sytuacji Twoja skłonność do jak najszybszego złożenia zlecenia windykacji może być mniejsza, bo to pociąga za sobą dodatkowy koszt. Wtedy im później złożysz zlecenie windykacyjne tym data szkody będzie późniejsza. Ale z drugiej strony im szybciej należność będzie windykowana tym większe są szanse na odzyskanie jej. Trzeba to rozważyć w konkretnej sytuacji, ale ustalając warunki ubezpieczenia dobrze jest mieć to na uwadze.
Sposób 3 - ocena ubezpieczyciela
Szkoda powstaje w momencie, kiedy ubezpieczyciel uzna, na podstawie wiarygodnych informacji o sytuacji finansowej kontrahenta, że nastąpiła faktyczna niewypłacalność. Tak określone zdarzenie ubezpieczeniowe i arbitralne de facto określenie momentu powstania szkody teoretycznie ma zastosowanie w przypadku ubezpieczeń należności eksportowych, kiedy prawnie stwierdzona niewypłacalność nie jest jednoznacznie zdefiniowana w prawie danego kraju, a dłużnik faktycznie upadł. Nie spotkałam się z wypłatą odszkodowania z powodu takiego zdarzenia. Ubezpieczyciel w takiej sytuacji czeka na powstanie szkody z tytułu opóźnienia.
Jeśli faktycznie stwierdzona niewypłacalność odnosi się do daty faktury lub daty zgłoszenia windykacyjnego, to należy ją uznać za zdarzenie analogiczne do opóźnienia w płatności, nie mające uznaniowego charakteru.
sprawdź, co rozumiem pod pojęciem
